“Cuộc chia tay của những con búp bê” do Khánh Hoài sáng tác là tác phẩm vô cùng ý nghĩa về tình cảm anh em, tình cảm gia đình và giá trị của mái nhà êm ấm. Để hỗ trợ cho việc học bài của các em, sau đây chúng tôi sẽ hướng dẫn soạn bài Cuộc chia tay của những con búp bê một cách ngắn gọn và đủ ý nhất.
Cuộc chia tay của những con búp bê – Khánh Hoài
Tóm tắt
Thành và Thuỷ là hai anh em ruột rất yêu thương nhau nhưng sắp phải chia xa do cha mẹ ly dị. Thành sẽ sống cạnh bố ở còn Thuỷ thì chuyển về quê sống với mẹ và bà ngoại. Ngày sắp xếp đồ đạc chuẩn bị rời đi, hai anh em đã chia đồ chơi của nhau. Thành nhường hết đồ chơi của mình cho em gái, nhưng Thuỷ chỉ giữ con Em Nhỏ bên mình và nhường con Vệ Sĩ cho anh vì muốn nó bên cạnh bảo vệ Thành mỗi khi gặp ác mộng. Cả hai cùng đến lớp học chia tay các bạn. Cô giáo của Thủy đã tặng em một cuốn sổ cùng chiếc bút nắp vàng nhưng đã không nhận vì nói rằng mẹ em đã chuẩn bị cho em một thùng hoa quả để ngồi ở chợ bán rồi. Cô giáo và cả lớp nghe được điều đó đã lặng người đi mà xúc động. Chia tay lớp xong, Thuỷ bước đi thật nhanh để khỏi mất thời gian của các bạn. Trước khi lên xe cùng mẹ, Thủy quyết định để lại cả Em Nhỏ và Vệ Sĩ cho anh Thành, để hai con búp bê không bao giờ phải xa nhau tình cảnh của hai anh em.
Bố cục
Bố cục bài văn Cuộc chia tay của những con búp bê chia thành 3 đoạn:
Đoạn 1: Từ đầu cho đến “hiếu thảo như vậy“: Cảnh hai anh em chia đồ chơi.
Đoạn 2: Tiếp đó cho đến “trùm lên cảnh vật“: Nhân vật Thủy chia tay lớp học.
Đoạn 3: Đoạn còn lại: Cảnh hai anh em chia tay nhau.
Nội dung
– Câu chuyện về cuộc chia tay của hai anh em khiến người làm cha mẹ phải suy nghĩ về quyết định của mình. Những đứa trẻ cần nhất là tình yêu thương và hơn hết là sự giây gắn bó tình cảm của anh em trong gia đình. Mỗi người nên biết giữ hạnh phúc gia đình ấm êm.
– Câu chuyện ca ngợi tình cảm anh em trong một nhà. Dù trong hoàn cảnh nào cũng yêu thương và biết nghĩ cho nhau.
– Chuyện còn phản ánh thực trạng xã hội hiện đại, chuyện ly hôn và hậu ly hôn sẽ khiến cho cuộc đời của những đứa trẻ thay đổi.
Giá trị nghệ thuật
– Xây dựng tình huống và tâm lí nhân vật tiêu biểu.
– Lựa chọn ngôi thứ nhất để kể để mang lại câu chuyện chân thực nhất tới người đọc.
– Khắc hoạc hình ảnh nhân vật những đứa trẻ nhỏ, qua đó gợi suy nghĩ cho những bậc phụ huynh.
– Kể theo trình tự thời gian, tạo nên một mạch chuyện logic.
– Miêu tả tâm lý nhân vật đặc sắc, kết hợp với tả cảnh.
Soạn bài Cuộc chia tay của những con búp bê ngắn gọn
Câu 1 – trang 26 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Đọc kĩ văn bản để nắm được: Truyện viết về ai, về việc gì? Ai là nhân vật chính trong truyện?
Trả lời:
– “Cuộc chia tay của những con búp bê” viết về cuộc chia tay giữa hai anh em Thành và Thủy. Vì bố mẹ ly hôn mà hai anh em phải chia xa nhau. Thủy về quê ngoại với mẹ, Thành ở lại với bố.
– Thành và Thủy là 2 nhân vật chính trong truyện.
Câu 2 – trang 27 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Hãy suy nghĩ và thảo luận với bạn trong nhóm về những điểm sau:
a) Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy? Việc lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?
b) Tên truyện có liên quan đến ý nghĩa của truyện không? (Búp bê có chia tay không, vì sao chúng phải chia tay, búp bê có lỗi gì mà phải chia tay?)
Trả lời:
a)
– Câu chuyện được kể theo ngôi nhất. Nhân vật kể là Thành – nhân vật chính trong chuyện và là người chứng kiến mọi việc xảy ra.
– Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất giúp cho câu chuyện được kể một cách chân thực nhất. Người đọc sẽ được điều hướng theo con mắt, và suy nghĩ của Thành. Qua đó cũng thể hiện được cảm xúc của nhân vật Thành với những sự kiện xảy ra và tình cảm với người em gái Thủy.
b)
– Tác giả lựa chọn tên chuyện là Cuộc chia tay của những con búp bê, là hình ảnh ẩn dụ về hai anh em Thành, Thủy. Những đứa trẻ vô tư, hồn nhiên nhưng vì cha mẹ mà phải xa rời nhau.
– Hình ảnh Thủy để lại con búp bê Em Nhỏ bên cạnh con Vệ Sĩ cũng là ẩn dụ của hình ảnh của Thành và Thủy. Là mong muốn ở mãi cạnh nhau và ước mong về mái ấm gia đình trọn vẹn.
Câu 3 – trang 27 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thành, Thủy rất mực gần gũi, thương yêu, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau.
Trả lời:
– Hai anh em Thành và Thủy luôn gần gũi nhau, yêu thương nhau:
+ Thủy đem kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh.
+ Thành chiều nào cũng đón em đi học về.
+ Thủy khóc nức nở trong đêm trước ngày chia tay, Thành nén khóc nhưng nước mắt tuôn như mưa.
+ Thành nhường hết đồ chơi cho em.
+ Thủy nhường con Vệ Sĩ cho anh để bảo vệ Thành không mơ thấy ma khi ngủ.
+ Khi ra về Thủy vẫn dặn anh Thành về chuyện vá áo.
Câu 4 – trang 27 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Lời nói và hành động của Thủy khi thấy anh chia hai con búp bê Vệ Sĩ và Em nhỏ ra hai bên có gì mâu thuẫn? Theo em, có cách nào để giải quyết được mâu thuẫn ấy không? Kết thúc truyện, Thủy đã lựa chọn cách giải quyết như thế nào? Chi tiết này gợi lên trong em những suy nghĩ và tình cảm gì?
Trả lời:
– Cả Thành và Thủy đều muốn nhường đồ chơi cho nhau nhưng theo lệnh của mẹ, Thủy để anh Thành chia đồ chơi. Tuy nhiên khi Thành chia 2 con Vệ Sĩ và Em Nhỏ xa nhau thì Thủy tru éo, giận dữ.
– Cách giải quyết mâu thuẫn tốt nhất là gia đình không phải chia xa nữa. Bố mẹ của 2 em không ly dị nữa.
– Chi tiết này hiện lên hình ảnh cuộc chia tay đau lòng của hai anh em, day dứt không muốn rời nhưng lại không thể không rời. Cuộc chia tay của người lớn sẽ kéo theo cuộc chia tay của những đứa nhỏ ngây thơ.
Câu 5 – trang 27 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Chi tiết nào trong cuộc chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng và chi tiết nào khiến em cảm động nhất? Vì sao?
Trả lời:
– Chi tiết trong cuộc chia tay lớp học của Thủy khiến cô giáo bàng hoàng nhất là lúc cô giáo tặng sổ cho Thủy nhưng Thủy không nhận và nói rằng mẹ em đã chuẩn bị cho em đi bán hàng ở chợ. Cô Tâm tái mặt đi và nước mắt giàn giụa.
– Chi tiết khiến em cảm động nhất cũng chính là chi tiết này. Thủy không còn đi học nữa, Thủy phải nghỉ học để đi bán hàng trang trải cuộc sống.
=> Thủy là đứa bé ngoan ngoãn, giàu tình cảm nhưng vì hoàn cảnh mà phải chia tay bạn bè, gia đình và giở dang học hành.
Câu 6 – trang 27 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Em hãy giải thích vì sao khi dắt Thủy ra khỏi trường, tâm trạng của Thành lại “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”.
Trả lời:
Bởi vì lúc đó chính trong tâm trạng và tâm trí của Thành là một màn u tối, một sự mất mát tột cùng, gia đình tan vỡ, chia tay đứa em nhỏ, xa rời mẹ. Thành đau xót, Thành cứ nghĩ cả thế giới sẽ thấy được điều đó nhưng sự thật là mọi thứ vẫn tươi đẹp, vẫn bình thản trôi qua khiến Thành hụt hẫng.
Câu 7 – trang 27 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Qua câu chuyện này, theo em, tác giả muốn nhắn gửi đến mọi người điều gì?
Trả lời:
– Qua câu chuyện, tác giả muốn gửi đến chúng ta một lời nhắn nhủ rằng: Gia đình là điều đáng quý nhất trên đời này. Nó chất chứa tình cảm vô giá mà không nơi nào, không điều gì có thể thay thế. Hãy cố gắng giữ gìn nó. Vì nếu mất đi không chỉ bạn đau khổ mà những đứa trẻ là người đau khổ nhiều nhất.
Cuộc chia tay của những con búp bê của Khánh Hoài khiến người ta không ngừng rơi nước mắt khi đọc. Đó không phải là câu chuyện hư cấu, đó là câu chuyện đời thường và là thực trạng của rất nhiều gia đình. Tác phẩm không chỉ thể hiện cái chân thực mà còn gửi gắm, phản ánh vấn đề của cuộc sống hiện tại là Ly hôn.
Xem thêm: Video hướng dẫn soạn bài Cuộc chia tay của những con búp bê
Hy vọng bài viết Soạn bài Cuộc chia tay của những con búp bê của lessnopoly sẽ giúp các em hiểu bài hơn trước khi lên lớp và hỗ trợ các em trong quá trình đọc hiểu văn bản. Chúc các em học tốt.
